Υπάρχει κάποιος ενήλικας ο οποίος στην παιδική του ηλικία να μην έχει πιστέψει έστω και για μια στιγμή την ιστορία του Άη Βασίλη; Η εικόνα του αξιαγάπητου, χαμογελαστού παππού με την μεγάλη κοιλιά, τα άσπρα γένια, την κόκκινη στολή, που φθάνοντας από τον Βορρά πάνω στο έλκηθρο του που το σέρνουν τάρανδοι, εισβάλει από τις καμινάδες για να μοιράσει δώρα σε εκατομμύρια παιδιά. Με αυτή την όμορφη ιστορία, τα μικρά παιδιά «μαγεύονται» και περιμένουν να ανοίξουν τα δώρα τους την πρώτη μέρα της νέας χρονιάς.
Αργά ή γρήγορα όμως οι μικροί μπόμπιρες παρατηρούν ότι ο καλοκάγαθος παππούλης με τη μακριά γενειάδα μοιάζει όλως περιέργως πολύ στον μπαμπά ή στο θείο. Eπίσης, στο σχολείο ή από τα μεγαλύτερα αδέλφια τους μαθαίνουν ότι ο Άη Βασίλης δεν υπάρχει. Τότε όχι μόνο το όνειρο γκρεμίζεται, αλλά κλονίζεται και η εμπιστοσύνη προς τους γονείς. Τι γινεται τότε?
Οφείλουμε απαραίτητα να πούμε την αλήθεια στα παιδιά;
Όχι! δεν υπάρχει κανένας λόγος να τους χαλάσουμε τη φαντασίωση. Τα μικρά παιδιά ζουν σε ένα κόσμο ημι-πραγματικό, ημι-φανταστικό, γεμάτο νεράιδες, δράκους, ήρωες από κινούμενα σχέδια. Η ανάγκη της μαγείας και της φαντασίας αποτελεί ένα είδος προστασίας από την σκληρή πραγματικότητα του κόσμου στον οποίο ζούμε. Δεν υπάρχει λόγος να τα «προσγειώσουμε» βίαια όταν είναι ακόμη μικρά. Άραγε, με την ίδια λογική τους λέμε ψέματα όταν διαβάζουμε ένα παραμύθι ή όταν βλέπουν κινούμενα σχέδια ;
Γενικώς το να λέμε ψέματα στα παιδιά είναι κακό. Ωστόσο υπάρχει και ένα λευκό ψέμα που καλά κάνουμε και το επαναλαμβάνουμε, σύμφωνα με τους ψυχολόγους. Και αυτό διότι το να πιστεύουν οι μικροί στον Αϊ-Βασίλη αποτελεί φυσιολογικό και υγιές κομμάτι της ανάπτυξής τους.
Ο Αϊ-Βασίλης είναι μόνο μία από τις μυθικές φιγούρες στις οποίες πιστεύουν τα παιδιά. Οι μικροί χρησιμοποιούν τη φαντασία τους συνέχεια, ακόμη και αν γνωρίζουν ότι το τελικό «δημιούργημα» αυτής της φανταστικής διαδικασίας είναι ψεύτικο. Οταν, π.χ., τα παιδιά παίζουν «κλέφτες και αστυνόμους», γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα δεν είναι κλέφτες ή αστυνόμοι.
Τι αντιπροσωπεύει ο Αη Βασίλης
Ο Άγιος Βασίλης αντιπροσωπεύει για τα παιδιά την αθωότητα και το παιχνίδι και αποτελεί μέρος ενός μύθου. Ο Άγιος Βασίλης είναι ένας καλός άγνωστος κύριος που νοιάζεται για αυτά ανεξαρτήτως από το τι κάνουν σωστά. O Άγιος Βασίλης είναι η προσωποποίηση της έννοιας των Χριστουγέννων και της αγάπης για τα παιδιά.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι γονείς όταν τα παιδιά τους τούς ρωτούν αν ο Αϊ-Βασίλης υπάρχει; Πρέπει ουσιαστικώς να αποφασίσουν αν το παιδί τους είναι πράγματι έτοιμο να μάθει την αλήθεια. Ο καλύτερος τρόπος να χειριστούν το ζήτημα, είναι να ρωτήσουν το παιδί τους αν συνεχίζει να πιστεύει στον Αϊ-Βασίλη. Σε περίπτωση που η απάντηση είναι καταφατική, ίσως είναι νωρίς να του αποκαλύψουν την αλήθεια.
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον του αποκαλύψετε την αλήθεια, σκεφθείτε να την εντάξετε σε μια οικογενειακή ιστορία. Εξηγείστε ότι και εσείς πιστεύατε όταν ήσαστε μικροί και ότι βρίσκετε καταπληκτική την ιστορία του Άη Βασίλη, και πως θέλατε να ξαναζήσετε αυτή τη μαγεία μαζί του. Δώστε του να καταλάβει ότι δεν πρέπει να το πει στα μικρότερα αδέλφια του, αλλά να συμμετέχει στο παιχνίδι, και πως όπως και εσείς θα κάνει το ίδιο με τα παιδιά του. Θα λατρέψει να αισθανθεί φύλακας ενός σημαντικού μυστικού, προστάτης ενός υπέροχου μύθου. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί κάνει ένα βήμα προς τον κόσμο των ενηλίκων. Ενδόμυχα θα κατανοήσει ότι η ιστορία του Άγιου Βασίλη δεν αποτελεί ένα ψέμα με την έννοια της φυγής από την πραγματικότητα αλλά έναν μύθο που μας κάνει να ονειρευόμαστε.
Τι λέτε, όταν τα παιδιά σας επιθυμούν κάτι, που είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί;
Η απάντηση, στη θεωρία τουλάχιστον, είναι πολύ εύκολη. Προσπαθείτε να πείσετε το παιδί ότι ο Άγιος Βασίλης φέρνει δώρο μόνο αντικείμενα. Και φυσικά τονίζετε ότι πρόκειται για παιχνίδια. Επαναλαμβάνετε τις ιστορίες για τα ξωτικά-βοηθούς, που τοποθετούν τα παιχνίδια μέσα σε κουτιά, τα τυλίγουν και βάζουν πανέμορφους φιόγκους.
Μπορείτε, επίσης, να πάτε με το παιδί σας σ’ένα από τα αρκετά “χωριά του Άγιου Βασίλη”, που στήνονται τέτοιες μέρες στις πόλεις και να του δείξετε τον χώρο, όπου τα ξωτικά κάνουν αυτά, που του έχετε περιγράψει, ή ακόμα και να αγοράσετε ένα παραμύθι, με τέτοιες εικόνες. Όσο και να σας φαίνεται “ανόητο”, οι παραστάσεις αυτές θα το πείσουν.
Τί κάνετε όταν τα παιδιά ζητήσουν κάτι ακριβό για την τσέπη σας;
Να θυμάστε ότι τα παιδιά δεν ενδιαφέρονται για την τιμή του παιχνιδιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μάλιστα, ακόμα κι ένα παιχνίδι κόστους 1000€ θα το βαρεθούν μέσα σε λίγες ημέρες. Προσπαθήστε να βρείτε κάτι παρεμφερές με αυτό, που ζήτησε από τον Άγιο Βασίλη. Εάν δείξει πικραμένο, που δεν έλαβε ακριβώς αυτό που ζήτησε, κάνετε τον συνήγορο του Άγιου Βασίλη. Χρησιμοποιήστε ως δικαιολογία τον λίγο χρόνο, που είχε στη διάθεσή του, το μέγεθος της καμινάδας ή του σάκου (εάν έχει ζητήσει κάτι τεράστιο).
Ιωάννα Αγγελακοπουλου
Παιδοψυχολόγος – Λογοθεραπεύτρια
Ηλία Μηνιάτη 17 & 25ης Μαρτίου Πάτρα
Τηλέφωνο: 2610274733 6947896351