Το γάλα είναι το πρώτο και το πιο βασικό τρόφιμο στην πρώιμη βρεφική και παιδική ηλικία για πολλούς λόγους. Παρακάτω απαντάμε στις 5 πιο συχνές ερωτήσεις που ακούμε συχνά από γονείς σχετικά με το γάλα!

 

Πόσο γάλα μπορώ να δίνω στο παιδί μου;

Αυτό εξαρτάται σημαντικά από την ηλικία του παιδιού. Όταν μιλάμε για βρέφη, το μητρικό γάλα προτείνεται ως αποκλειστική διατροφική πηγή για τους πρώτους 6 μήνες, ενώ στη συνέχεια γίνεται σταδιακά η προσθήκη επιπλέον τροφών.

Για τα παιδιάσυστήνονται 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών ημερησίως (2 για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας και 3 για τα παιδιά σχολικής ηλικίας), με στόχο την κάλυψη των αναγκών τους σε ασβέστιο αλλά και πρωτεΐνη. Μία μερίδα γαλακτοκομικών ορίζεται ως 1 ποτήρι γάλα (250ml) ή 200gr γιαούρτι ή 40gr τυρί.

Έτσι, λοιπόν, για να απαντήσουμε στο ερώτημα, πρέπει να συνυπολογίσουμε τι ποσότητες άλλων γαλακτοκομικών προσλαμβάνει το παιδί. Πολύ αδρά, 2 ποτήρια γάλα την ημέρα φαίνεται  να είναι  μια επαρκής ποσότητα, εφόσον το παιδί καταναλώνει και άλλα γαλακτοκομικά (πχ τυρί) μέσα στην ημέρα.

Τέλος, καλό είναι να γνωρίζουμε ότι παρά τη σημασία που έχει το γάλα στη διατροφή του παιδιού, δεν αποτελεί ένα τρόφιμο-πανάκεια και σίγουρα δε θα πρέπει να αντικαθιστά άλλα τρόφιμα στη διατροφή του παιδιού ούτε να συντηρείται απλώς σαν συνήθεια πριν τον βραδινό ύπνο, όπως είθισται.

Υπάρχει τρόπος να προσλάβει το παιδί το ασβέστιο που χρειάζεται από άλλες πηγές;

Το ασβέστιο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μικροθρεπτικά συστατικά στη διατροφή του παιδιού, κυρίως λόγω της σημασίας του στην ανάπτυξη του σκελετού του (μαζί με κάποια ακόμα θρεπτικά συστατικά όπως η βιταμίνη D, ο φώσφορος, το μαγνήσιο κ.α.).  Μάλιστα, επειδή η ανάπτυξη του σκελετού (άρα και το ύψος) ολοκληρώνεται στο μεγαλύτερο μέρος της μέχρι την ενηλικίωση (20-25 ετών), η πρόσληψη ασβεστίου έχει ιδιαίτερη σημασία στα παιδιά.

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου για τα παιδιά 1-3 ετών είναι τα 500mg και για τα παιδιά 4-8 ετών 800mg ενώ από εκεί και μέχρι την ενηλικίωση η σύσταση αυξάνεται στα 1300mg.

Τα γαλακτοκομικά αποτελούν αδιαμφισβήτητα την πιο πλούσια πηγή ασβεστίου. Ωστόσο, ασβέστιο περιέχεται και σε άλλα τρόφιμα. Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε συνοπτικά κάποιες πηγές ασβεστίου και την περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο ανά μερίδα.

Τρόφιμο	Ασβέστιο ανά μερίδα (mg)
Γάλα αγελαδινό (1 ποτήρι)	300
Γάλα κατσικίσιο (1 ποτήρι)	335
Γιαούρτι στραγγιστό (200γρ)	228
Γιαούρτι πρόβειο (200γρ)	452
Φασόλια βραστά (1 φλιτζάνι, 200γρ)	214
Μπάμιες (1 φλιτζάνι, 150γρ)	234
Αντίδια βρασμένα (150γρ)	207
Σύκα ωμά (2 μεγάλα)	67
Αμύγδαλα (18 τεμάχια)	89
Κολοκυθόσποροι (3 κουταλιές σούπας)	30
Σουσάμι (2 κουταλιές σούπας)	175
Ταχίνι (2 κουταλιές σούπας)	42
Μπρόκολο (1 φλιτζάνι βρασμένο)	62

 

Όπως φαίνεται και στον πίνακα, τα γαλακτοκομικά αποτελούν μακράν την πιο πλούσια πηγή ασβεστίου. Παράλληλα, πρέπει να γνωρίζουμε ότι το ασβέστιο από τα φυτικά τρόφιμα δεν απορροφάται εξίσου καλά με αυτό των γαλακτοκομικών. Τουτέστιν, η πρόσληψη ασβεστίου από μη γαλακτοκομικές πηγές είναι μεν εφικτή, είναι όμως και πρακτικά πιο δύσκολη.

Πόσα λιπαρά πρέπει να έχει το γάλα που δίνω στο παιδί μου;

Αντίθετα με την κοινή πεποίθηση, μετά τα 2 έτη προτείνεται ημιάπαχο γάλα και για τα παιδιά (εκτός από τους ενήλικες). Τα χαμηλών λιπαρών γαλακτοκομικά δεν επηρεάζουν την περιεκτικότητα των τροφίμων σε ασβέστιο.

Ωστόσο, αποφύγετε τα γαλακτοκομικά με 0% λιπαρά, καθώς μια μικρή ποσότητα λιπαρών στο τρόφιμο χρειάζεται για την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών του τροφίμου.

Έχει σημασία αν το γάλα είναι σοκολατούχο;

Από μία οπτική, η προσθήκη κακάο στο τρόφιμο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, γι’ αυτό και πρέπει να αποφεύγεται.

Εκτός αυτού, είναι σημαντικό για το παιδί να μην συνδυάσει την κατανάλωση γάλακτος με μια γλυκιά συνήθεια, εκτός αν υπάρχει σημαντικός λόγος (πχ ναυτία στην κατανάλωση σκέτου γάλακτος).

Τι ισχύει σχετικά με τις ορμόνες του γάλακτος;

Παρ’ ότι το γάλα συχνά βρίσκεται με υψηλότερη περιεκτικότητα σε ορμόνες όπως οιστρογόνα και αυξητική ορμόνη λόγω της διαδικασίας παραγωγής του, μέχρι τώρα δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα που να δείχνουν ότι οι ορμόνες αυτές απορροφούνται ή έχουν κάποια βιολογική δράση στο άτομο που τα καταναλώνει. Σύμφωνα με το πόρισμα παγκόσμιων οργανισμών, τα οφέλη από τα κατανάλωση γάλακτος υπερβαίνουν τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις γι’αυτό και δεν υπάρχει καμία σύσταση για την αποφυγή του.

Αν και εσείς ανησυχείτε για την ασφάλεια του γάλακτος, μπορείτε πάντα να προτιμάτε βιολογικά προιόντα ή άλλου είδους γάλατα, όπως το κατσικίσιο που είναι πολύ παραπλήσιο διατροφικά.